Trải qua quá trình hình thành và phát triển khá lâu dài, các thế hệ camera PTZ đã đáp ứng được phần nào nhu cầu giám sát an ninh của người tiêu dùng. Tuy nhiên, trong lĩnh vực giám sát an ninh, xu hướng công nghệ luôn phát triển và liên tục sáng tạo ra những cái mới. Một trong số đó là sự ra đời của camera panoramic (180°/360°). Giữa PTZ và Panoramic, xu hướng nào đang được người tiêu dùng quan tâm hơn trong thời điểm hiện nay? Bài viết dưới đây sẽ trình bày những ưu và khuyết của cả hai loại, đồng thời phân tích các giá trị mang lại của PTZ và Panoramic khi so sánh với các loại camera giám sát cố định truyền thống.
Bao phủ những khu vực rộng lớn
Thực tế, để bao phủ được một khu vực rộng với camera giám sát cố định là cả một vấn đề. Thay vì sử dụng một số lượng lớn các camera giám sát cố định, nhiều người dùng bắt đầu chuyển sang camera PTZ với các tính năng xoay ngang, xoay dọc và phóng to để có thể quan sát toàn bộ khu vực. Tuy nhiên, cần nhìn nhận khách quan rằng PTZ không phải là không có nhược điểm và một số PTZ vẫn có thể bị áp dụng sai mục đích sử dụng.
Trong vài năm qua, có một thế hệ sản phẩm camera mới ra đời và trở thành đối thủ đáng gờm của PTZ: camera panoramic. Thay vì hoạt động theo cơ chế xoay ngang/xoay dọc/phóng to (thu nhỏ) được tích hợp tự động sẵn như PTZ, những camera panoramic này hoạt động bằng cách sử dụng độ phân giải hình ảnh cao, chụp và ghi lại một góc quan sát “toàn cảnh” tại mọi thời điểm. Khi panoramic ra đời, một số nhà cung cấp đã dự đoán về “cái chết của PTZ”, tuy nhiên về khía cạnh kĩ thuật, bản thân panoramic cũng tồn tại nhiều vấn đề của riêng nó.
Những tùy chọn cần xem xét
Cả PTZ và panoramic đều đóng vai trò quan trọng trong tương lai của lĩnh vực giám sát hình ảnh, mặc dù vấp phải rào cản về giá cả. Panoramic có thể hỗ trợ quan sát tại những khu vực mà các thế hệ PTZ khó quan sát được. Tuy nhiên, người dùng cần thận trọng trong việc lựa chọn panoramic để tránh phát sinh những vấn đề không mong muốn.
Dưới đây là những thông tin quan trọng cần được xem xét:
• Phạm vi quan sát/Chi tiết hình ảnh
• Phạm vi ghi hình
• Chi phí lưu trữ và chi phí sản phẩm
• Công nghệ Fisheye vs Multi-Imagers
Phạm vi quan sát/Chi tiết hình ảnh
Khuyết điểm lớn nhất của panoramic so với PTZ là khi quan sát bất kỳ hướng nào, độ chi tiết của hình ảnh cung cấp từ panoramic đều rất thấp. Panoramic thường sử dụng độ phân giải cao lên tới 3MP, 5MP hoặc thậm chí cao hơn, và độ phân giải được trải khắp 360°. So với một camera giám sát cố định truyền thống với một góc ngang 50° hoặc 60°, panoramic 360° có thể bao phủ một diện tích rộng gấp 8 lần. Tuy nhiên đối lập với độ rộng của vùng bao phủ, độ chi tiết hình ảnh do panaromic cung cấp khi quan sát bất ở kỳ hướng nào đều cho kết quả khá tệ. Hãy hình dung nó giống như 8 camera với độ phân giải CIF (320 x 240) được gắn vào cùng một cụm.
Hãy xem xét một ví dụ thực tế để so sánh camera PTZ với camera panoramic 180°. Những hình ảnh đầu tiên bên dưới là của cả hai camera trong cùng một góc quan sát ngang.
Một ưu điểm kĩ thuật quan trọng hiện tại của PTZ là khả năng phóng to để xem chi tiết hình ảnh ở xa. Thử so sánh zoom quang (Optical) của một PTZ với zoom số (Digital) của panoramic (panoramic không hỗ trợ zoom quang).
Sau khi zoom, có thể thấy PTZ cung cấp chi tiết hình ảnh tốt và tuyệt vời hơn nhiều so với camera panoramic. Đây là điều không cần bàn cãi. Loại camera panoramic sử dụng trong thử nghiệm này là loại có độ phân giải cao nhất trên thị trường hiện nay (20MP), với góc nhìn toàn cảnh 180°. Nếu đem so sánh một camera mắt cá (fisheye) 5MP với một PTZ, hình ảnh từ camera panoramic thậm chí còn tệ hơn.
Panoramic hiện đang dần thu hẹp khoảng cách với PTZ về độ chi tiết hình ảnh và điều này sẽ còn được cải thiện trong thời gian tới.
Quan sát trực tiếp vs Điều tra
Để có được chi tiết hình ảnh chất lượng cao như trong ví dụ trên, PTZ cũng có hạn chế là phải được điều khiển/di chuyển đến các điểm rất cụ thể. Để thực hiện được chính xác thao tác này, hệ thống đòi hỏi phải có một nhân viên thành thạo việc sử dụng camera PTZ và thường xuyên điều chỉnh Pan/Tilt/Zoom. Nếu không có nhân viên phụ trách việc này, giá trị của camera PTZ sẽ giảm xuống đáng kể.
Một khó khăn nữa phải đối mặt khi sử dụng PTZ là PTZ cần được điều khiển định kỳ hoặc thường xuyên. Tuy nhiên, khách hàng thường lãng phí tính năng thiết lập sẵn vị trí cần quan sát (pre-programmed tours) có sẵn trong các camera PTZ. Nếu việc giám sát các vị trí được đánh giá là quan trọng, các khách hàng có thể biện minh cho việc lựa chọn camera PTZ để sử dụng. Một nhà tích hợp nhấn mạnh: “Các camera này chỉ hướng đến nơi được yêu cầu giám sát. Chúng tôi có thể chi thêm nhiều tiền một chút, nhưng sẽ cảm thấy an toàn hơn khi sử dụng camera giám sát cố định (tại hiện trường)”.
Nếu mục đích chính của hệ thống giám sát là dùng để điều tra, camera panoramic có thể cung cấp hình ảnh của toàn bộ phạm vi giám sát tốt hơn PTZ trên một khu vực rộng lớn. Một người dùng cuối giải thích thêm: “Kể từ khi lắp đặt camera panoramic đến nay, hệ thống của chúng tôi chủ yếu được sử dụng để hỗ trợ điều tra những gì đã xảy ra trong thực tế tại những địa điểm mà chúng tôi quan tâm nhất. Dù có độ chi tiết hình ảnh thấp hơn, nhưng các dữ liệu hoàn chỉnh vẫn được ưu tiên hơn vì bước quan trọng đầu tiên để điều tra là tìm thấy những gì đã thực sự xảy ra, sau đó sẽ có những triển khai thích hợp khác.”
Phạm vi ghi hình
Thông số này thể hiện những ưu thế rõ ràng của panoramic so với PTZ: panoramic ghi hình toàn bộ khu vực ở mọi thời điểm trong khi PTZ chỉ ghi hình tại một vị trí cụ thể nó đang quan sát. Khi ghi hình với camera PTZ, 99,9% khu vực cần quan sát có thể không có hình ảnh. Với panoramic, mặc dù độ chi tiết hình ảnh có thể thấp, nhưng ít nhất, nó luôn sẵn sàng cung cấp một cái nhìn tổng quan về toàn bộ khu vực cần giám sát.
Chi phí (sản phẩm và lưu trữ)
Nhìn chung, tổng chi phí về sản phẩm và lưu trữ dành cho PTZ và panoramic là tương đương nhau và đấy không phải là yếu tố quan trọng trong việc quyết định lựa chọn loại nào.
• Về mặt sản phẩm, chi phí mua panoramic thường nằm trong khoảng vài trăm USD hoặc cao hơn từ 1-2 ngàn USD, nhưng chắc chắn thấp hơn khi so với PTZ. Hơn nữa, panoramic là thiết bị camera được thiết kế đơn giản nên chi phí bảo trì thấp hơn PTZ.
• Về mặt lưu trữ và băng thông, PTZ ít chiếm dung lượng hơn so với panoramic (xét ở tốc độ khung hình bằng nhau). Lý do là vì panoramic thường đòi hỏi độ phân giải cao hơn để bao phủ các góc quan sát lớn liên tục. Việc ghi hình như vậy sẽ làm tăng chi phí lưu trữ lên đến hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn USD cho mỗi camera.
Chi phí lớn nhất là dành cho nhân sự giám sát. Với ưu điểm không cần nhân viên giám sát trực tiếp tại phòng làm việc để tùy chỉnh camera như PTZ, panoramic là công cụ hữu ích để bao phủ các khu vực rộng lớn và hỗ trợ cho việc xem xét điều tra về sau.
Công nghệ Fisheye vs Multi-Imagers
Camera panoramic có hai nhóm chính: camera sử dụng một ống kính mắt cá (fisheye - đơn hình) hoặc camera dùng nhiều ống kính và kết hợp nhiều hình ảnh thành một giao diện hình ảnh đơn (multi imagers - đa hình), như trong hình bên dưới.
Panoramic đa hình (multi-imager) cho hình ảnh tốt hơn fisheye, ngoại trừ giá cả (cao hơn) và tính sẵn sàng của sản phẩm (thấp hơn). Chúng có thể cung cấp độ phân giải cao hơn, ghi hình tập trung tại mỗi khu vực nhiều hơn và tốt hơn, vượt qua những vấn đề về dãy tầng nhạy sáng rộng (WDR). Môi trường sử dụng thực tế tốt nhất của camera panoramic 180° là gắn vào tường để theo dõi một khu vực lớn bên trong nhà hoặc bãi đậu xe.
Ngược lại, bộ tạo ảnh mắt cá sẽ cho góc quan sát tổng thể 360° một khu vực từ một điểm trung tâm tốt hơn. Tuy nhiện, người tiêu dùng đừng mong đợi vào những hình ảnh có chất lượng tốt nhất từ bộ tạo ảnh mắt cá khi so sánh với độ chi tiết hình ảnh của camera giám sát cố định truyền thống.
Những vấn đề tích hợp và giới hạn của panoramic
Nếu thích các tính năng của camera panoramic và muốn sử dụng, người dùng cần cân nhắc thêm các yếu tố bên dưới cũng như những hạn chế của nó:
• Hỗ trợ VMS (Video Management System): Bước đầu tiên là kiểm tra những gì mà hệ thống VMS của bạn hỗ trợ cho camera panoramic và các tính năng của panoramic có được tích hợp đầy đủ. Hầu hết các hệ thống VMS chỉ hỗ trợ tính năng đầy đủ cho một vài loại camera panoramic.
• Chiều cao lắp đặt: Nếu gắn camera panoramic xa đối tượng cần quan sát, chất lượng hình ảnh sẽ bị ảnh hưởng vì các camera này có tiêu cự cố định và không thể "thu nhỏ". Bạn có thể gắn chúng vào một giá treo để có được góc nhìn gần hơn đến đối tượng quan sát.
• Giới hạn tốc độ khung hình: vì panoramic thường sử dụng ống kính có độ phân giải megapixel cao nên tốc độ khung hình thường bị giới hạn khoảng 10fps hoặc thấp hơn. Hãy kiểm tra kỹ yếu tố này và bất kỳ tác động có thể phát sinh.
• Các vấn đề về ánh sáng yếu: panoramic thường có khẩu độ cao, độ phân giải cao và thiếu tính năng cắt lọc hồng ngoại. Kết hợp những điều này sẽ cho ra hiệu suất khá kém trong điều kiện ánh sáng thấp. Nếu bạn có một khu vực tối vừa phải hoặc tối hơn, hãy kiểm tra cẩn thận hiệu suất camera panoramic trước khi triển khai.
• Không phải tất cả các nhà sản xuất camera đều cung cấp camera panoramic: Có nhiều nhà sản xuất camera đang cung cấp panoramic trên thị trường, tuy nhiên, sự đa dạng và sẵn có của các sản phẩm cũng như thành phần kiểu dáng panaromic đều thua xa so với PTZ.
Ứng dụng thực tế của Panoramic
Các khu vực thường sử dụng camera panoramic nhất:
• Bảo tàng nghệ thuật
• Những nơi có độ cao thấp như cửa hàng bán lẻ
• Sân bóng rổ
• Bên trong tòa nhà văn phòng
• Giám sát các bãi đỗ xe
• Phòng học
• Bên trong kho hàng
Ứng dụng thực tế của PTZ
PTZ hỗ trợ giám sát hầu hết các vị trí ở khu vực ngoài trời cho các hệ thống lớn hơn:
• Xa lộ
• Giám sát thành phố
Ngoài ra, sòng bạc và các công ty bán lẻ lớn vẫn là khách hàng chính của camera PTZ. Đây là các khu vực trong nhà và nhân viên theo dõi sẽ dễ dàng quan sát mọi hoạt động từ hình ảnh của camera theo thời gian thực .
Sự kết hợp giữa PTZ và Panoramic
Một khách hàng đến từ trung tâm hội nghị lớn tổng kết lý do để sử dụng kết hợp hai loại camera trong một số khu vực nhất định: "Chúng tôi đang có một vài camera cố định và một vài PTZ nhưng tiếc là vẫn chưa có Panoramic. Có lẽ chúng sẽ hữu ích cho chúng tôi khi quan sát hành lang và trong khu vực phòng họp. Chúng tôi vẫn sẽ sử dụng các tính năng của PTZ cho bãi đỗ xe cũng như trong các khu vực của phòng triển lãm. "
Kết luận
PTZ và panoramic sẽ tiếp tục đồng hành cùng nhau trong nhiều năm tới trong lĩnh vực giám sát an ninh. Tuy nhiên, khách hàng hãy thận trọng cân nhắc những ưu và khuyết điểm của cả hai để có được quyết định lựa chọn phù hợp nhất với nhu cầu của mình.
Trần Ngọc Thanh
Theo IPVideoMarket
0 comments:
Post a Comment